وزن تبادل زندانیان در احیای برجام؟
تاریخ انتشار: ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۳۱۴۵۰
موافقت ایالات متحده با استفاده ایران از داراییهای بلوکهشدهاش در کره جنوبی برای خرید اقلام بشردوستانه که روز چهارشنبه ۲۶ آوریل- ۶ اردیبهشت توسط یک سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا اعلام شد، بار دیگر موضوع تبادل زندانیان و نقش میانجیگر سلطاننشین عمان بین تهران و واشنگتن را به میان کشیده است. آنچه این گمانه را بیش از گذشته محتمل کرده است، دو نشانه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش دنیایاقتصاد، نشانه اول سفر رئیس جمهوری کره جنوبی به آمریکا و نشانه دوم که همزمان با این اتفاق صورت گرفت، سفر حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران به مسقط و دیدار با مقامات عمانی بوده است. سفری که در راستای آخرین هماهنگیها در خصوص سفر سلطان هیثم بن طارق به تهران طی هفتههای آینده است که موضوع تبادل زندانیان را در راس اهداف این سفر قرار داده است.
پیشتر خبرگزاری آمریکایی ان بی سی به نقل از مقامات مطلع گزارش داده بود که دو طرف در حال بررسی پیش نویس طرحی شامل تبادل زندانیان و آزادسازی میلیاردها دلار از پولهای بلوکه ایران در بانکهای کره جنوبی هستند. میزان تقریبی پولهای بلوکه شده ایران در سئول هفت میلیارد دلار است که از زمان خروج دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا از برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷ به مهمترین مساله در روابط تهران و سئول تبدیل شده است.
حال به نظر میرسد بعد از گذشت ۵ سال از این اتفاق، زمینهها برای آزادسازی این داراییها در حال فراهم شدن است. با این حال به دلیل برقراری تحریمها انتقال این پولها به ایران امکانپذیر نیست و در یک حساب مورد توافق قرار خواهد گرفت و تهران نیز میتواند از آن برای خرید اقلام دارویی، غذایی و موارد مشابه استفاده کند.
در همین خصوص سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا اعلام کرده که ایالات متحده پذیرای توصیههای کره جنوبی و دیگران بوده است تا اطمینان حاصل شود که این مبالغ میتواند «از جمله از طریق انتقال به سایر بانکهای مورد اعتماد و در حسابهای محدودشده مشابه» برای اهداف بشردوستانه مورد استفاده قرار گیرد. اما آنچه مسیر دریافت این پولها را تسهیل میکند، میانجیگری عمان در مساله تبادل زندانیان است که از اوایل اسفند سال گذشته وزن بیشتری در فضای تنشهای ایران و غرب پیدا کرده است.
چندین سال است که نام عمان با واژههای «میانجی» و «واسطه» در مناسبات ایران و آمریکا عجین شده که به واسطه نقشی است که این کشور در انتقال پیام بین تهران و واشنگتن ایفا کرد و تلاشهایی است که برای تبادل زندانیان بین دو طرف صورت داد. اما در دولت سیزدهم این نقش فقط به موضوعات ایران و آمریکا محدود نماند و در رابطه ایران و عربستان سعودی و همچنین مسائل پیش آمده بین ایران و اوکراین، باز هم نام مسقط پایتخت عمان در سرتیتر خبرها به چشم میخورد.
در موضوع مناسبات ایران و بحرین هم باز نام عمان به میان آمد. در جریان سفر دی ماه سال گذشته وزیر خارجه ایران به مسقط، سلطان عمان هفتم دی ماه ۱۴۰۱ در دیدار امیرعبداللهیان و در پاسخ به دعوت سیدابراهیم رئیسی ابراز امیدواری کرد در آینده نزدیک به ایران سفر کند و موضوعات در دستورکار مناسبات دو کشور بیش از پیش توسعه یابد.
رئیسی دوم خرداد ۱۴۰۱ به مسقط سفر کرد. امیرعبداللهیان هشتم دی ماه پس از پایان سفر به عمان، در توییتی با اشاره به دیدارش با سلطان هیثم بن طارق و با بیان اینکه ابعاد مذاکرات وین مورد توجه ویژه سلطان عمان بود، نوشت: عمان علاوه بر تلاش برای وصول توافق وین، یکی از مراکز نقل و انتقال دارایی ارزی ایران از سایر بانک هاست.
اشارهای که با آزادسازی درآمدهای بلوکه شده ایران در ارتباط است و در سفر سلطان هیثم به تهران طی دو، سه هفته پیش رو با موضوع تبادل زندانیان از جمله سه ایرانی دوتابعیتی یعنی سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی در دستور کار قرار خواهد گرفت. اگرچه این احتمال نیز وجود دارد که علاوه بر آزادسازی هفت میلیارد دلار پولهای بلوکه شده، یک تا چند نفر از ایرانیان محبوس در زندانهای آمریکا نیز همزمان مبادله شوند.
تاثیر در مذاکرات متوقفشده برجام؟با فرض موفقیت تبادل زندانیان و آزادسازی درآمدهای بلوکه شده طی روزهای آینده، این پرسش حائز اهمیت است که نقش و جایگاه توافقات موردی و موضوعی در سرنوشت مذاکرات متوقفشده احیای برجام به چه میزان است و آیا این روند میتواند در نهایت منجر به بازگشت طرفین به میز مذاکرات و احیای توافقی باشد که تا پیش از پاسخ منفی ایران به بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای توافق هستهای ۲۰۱۵ در اواخر مرداد ماه ۱۴۰۱، در دسترس بود؟
واقعیت آن است که موضوع تبادل زندانیان برای افکار عمومی ایالات متحده و غرب همواره موضوع مهمی بوده و توانسته است زمینه را برای دیگر توافقات بهوجود بیاورد. تاکید اخیر جو بایدن بر مساله آزادی زندانیان نیز ناشی از چنین مسالهای است.
رئیس جمهور آمریکا روز پنجشنبه در بیانیهای با تهدید ایران و روسیه به تحریمهای بیشتر، اعلام کرد: پیام من به آنان که آمریکاییها را گروگان گرفتهاند این است که آنها را فورا آزاد کنید. جو بایدن گفت: «دولت من، ابزار جدیدی را برای تحمیل هزینههای اقتصادی سنگین بر آنانی که آمریکاییها را در سراسر جهان گروگان میگیرند یا به ناحق بازداشت میکنند، به کار میگیرد.»
با این حال بایدن اشاره نکرده که این ابزارهای جدید چیست، اما به نظر میرسد کاملا در ارتباط با افزایش دامنه تحریمها است که طی روزهای گذشته نمونهای از آن را مشاهده کردیم. وزارت خزانه داری آمریکا روز پنجشنبه ۷ اردیبهشت سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و سرویس امنیت فدرال روسیه را در فهرست تحریمها قرار داد. خزانه داری آمریکا در این بیانیه که روی وب سایت این نهاد آمریکایی قرار گرفته گفته که چهار مقام ارشد سازمان اطلاعات سپاه نیز تحریم شده اند.
از چنین زاویهای است که میتوان انتظار داشت هدفگذاری آمریکا در مرحله کنونی صرفا تبادل است و بعید است که مساله تبادل بتواند بدون حل و فصل دو متغیر دیگر یعنی گفتگوهای ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی و جنگ اوکراین و ادعای نقش ایران در ارسال تسلیحات به روسیه، هزینههای بازگشت به میز مذاکرات برجام را برای غرب و بهخصوص آمریکا کاهش دهد.
تحریمهای اخیر نیز میتواند در این راستا باشد که اگر توافق تبادل نهایی شد، هزینههای این مساله با تحریم خنثی شود؛ بنابراین هرچند مساله تبادل موضوعی مهم برای اقناع افکار عمومی به شمار میرود، اما وزن کمتری به نسبت توافق ایران و آژانس برای فراهم کردن مسیر بازگشت به میز مذاکره ایفا میکند. میزی که اگرچه نشاندهنده عادی شدن فضا در روابط ایران و غرب پس از بیش از هشت ماه تنش است، اما همچنان با احیای کامل برجام فاصله دارد و در هفتههای گذشته ادبیات توافق موقت به عنوان نسخه جایگزین احیای برجام در فضای رسانهای و محافل فکری و تصمیمگیری غرب، بیشتر به گوش میآید.
منبع: فرارو
کلیدواژه: تبادل زندانیان احیای برجام موضوع تبادل زندانیان بلوکه شده کره جنوبی تحریم ها پول ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۳۱۴۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خاندوزی: پیشنهاد ایران به بانک توسعه اسلامی برای تأمین مالی با نرخ ترجیحی تأیید شد
وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه پنجاهمین نشست مجمع سالانه ۲۰۲۴ بانک توسعه اسلامی گفت: پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه پنجره تأمین مالی جدی با نرخ ترجیحی برای کشورها ایجاد شود، مورد تأیید اعضا قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از شادا، سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه پنجاهمین نشست مجمع سالانه ۲۰۲۴ بانک توسعه اسلامی که از روز گذشته در شهر ریاض پایتخت عربستان سعودی در حال برگزاری است، اظهار کرد: دستور کار سال آینده بانک توسعه اسلامی برای پروژههایی که تأمین مالی آن توسط بانک در کشورهای اسلامی انجام میشود، مورد تأیید اعضا قرار گرفت و پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه پنجره تأمین مالی جدی با نرخ ترجیحی برای کشورها ایجاد شود، مورد تأیید اعضا قرار گرفت.
وی افزود: قرار شد که بار مالی ناشی از این پنجره مالی توسط کشورهایی که جزو سهامداران این بانک هستند و جمعبندی اقتصادی مناسبی در حوزه اقتصاد کلان دارند، تأمین شود و درنتیجه بتوانیم شاهد این باشیم که در سال آینده بانک توسعه اسلامی برای نخستین بار از روشهای تأمین مالی ترجیحی هم به عنوان یک پنجره تشویقی و ترجیحی استفاده کند.
وزیر اقتصاد در توضیح بیشتر تأمین مالی ترجیحی متذکر شد: یکی از روشهایی که بانکهای توسعه بینالمللی و چندجانبه، برای کمک ویژه به پروژههای خاصی که مورد تأکید بانک است یا نیازهای ویژهتری دارند، استفاده کردن از ظرفیت پنجره ترجیحی است، با نرخهای ترجیحی برای آن پروژههای مورد تأکید بانک که این شرایط تا به امروز در بانک توسعه اسلامی وجود نداشت که امسال این پیشنهاد ارائه شد و اکثریت اعضا نیز با این پیشنهاد موافق هستند.
وی ادامه داد: ما هم در بیانیه رسمی جمهوری اسلامی ایران به بانک توسعه اسلامی، هم موافقت خودمان را با این پنجره و هم شرایطی که پیشنهاد داده بودیم در ارتباط با مسئله تأمین مالی و اینکه به چه بخشهایی که پروژههای عمدتاً دانشبنیان و پروژههای حوزه فقرزدایی بسته به اولویتهای توسعهای کشورهای اسلامی هستند که بتوان در زمینههای مختلف از پنجره تأمین مالی ترجیحی استفاده کرد را مطرح کردیم که با استقبال اعضای ۵۷ کشور عضو بانک توسعه اسلامی هم مواجه شد.
خاندوزی همچنین بیان کرد: دیدگاههای خود را در خصوص حل و فصل موضوع مردم مظلوم فلسطین در این اجلاس بیان کردیم و همچنین بنا شد که فردا اعضای اجلاس بتوانند در خصوص اینکه صندوق ویژهای برای کمک مالی برای حل و فصل مسائل اقتصادی مردم فلسطین تصمیمگیری کنند که بعد از تصمیمگیری نتایج آن به اطلاع مردم عزیز کشورمان خواهد رسید.
توسعه راهحلهای فین تک تامین مالی اسلامی مورد توجه قرار گیردوزیر اقتصاد کشورمان در پنجاهمین نشست مجمع سالانه بانک توسعه اسلامی پیشنهاد کرد که سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه راه حلهای فین تک (فناوری مالی) تأمین مالی اسلامی برای بهبود دسترسی به خدمات مالی و دستیابی به بستری برای تسهیل مبادلات مالی بین کشورهای اسلامی به دلیل مزایای زیاد آن به صورت جدی مورد توجه بانک قرار گیرد.
سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی طی سخنانی در پنجاهمین نشست مجمع سالانه بانک توسعه اسلامی (ISDB) گفت: می خواهم از برگزار کنندگان رویداد باشکوه اجلاس سالانه ISDB تشکر کنم و از این فرصت استفاده کنم که افکار و ایده های خود را با همکاران برجسته ام به اشتراک بگذارم تا گذشته خود را گرامی بداریم و آینده خود را ترسیم نماییم.
وی ادامه داد: بسیار قدردان و مفتخرم که میبینم گروه ISDB در پنجاهمین سالگرد تاسیس خود یک موسسه مالی معتبر در سطح جهانی است که نقشی محوری در شکوفایی و همبستگی امت اسلامی و منطقه ایفا کرده است. این میزان از موفقیت و اثر بخشی بدون رهبری عالی رئیس و مدیران بانک همکاری عالی اعضای هیئت عامل و کادر مجرب گروه بانک با ایثار و ابتکار فراوان محقق نمیشود؛ من از همه آنها تشکر میکنم.
وزیر اقتصاد کشورمان تصریح کرد: با توجه به مسیر آینده قبل از هر چیز با مردم مظلوم غزه که در غیرانسانیترین شرایط زندگی میکنند در برابر رژیم نامشروع اشغالگر مقاومت میکنند و تلاش میکنند که کشور خود را بازیابند و در صلح و عزت زندگی کنند صمیمانه ابراز همدردی و پیشنهاد میکنم در بیانیه پایانی این مراسم ظلم و رفتار غیر انسانی رژیم صهیونیستی را محکوم کرده و کمکهای بلاعوض فوری به برادران و خواهران مسلمان آسیب دیده مان اختصاص داده شود تا از رنج آنها بکاهیم و به آنها کمک کنیم تا خانه ها و زیرساختهای خود را بازسازی کنند؛ این پیشنهاد به خوبی با موضوع جلسات همبستگی و کامیابی مطابقت دارد.
خاندوزی همچنین گفت: علاوه بر مسائل ژئوپلیتیکی کل جهان و در قلب آن کشورهای عضو ISDB با چالشهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی متعددی احاطه شدهاند. در این زمینه من میخواهم از همسویی مجدد ۲۰۲۵-۲۰۲۳ استراتژی گروه بانک توسعه اسلامی قدردانی و تأکید کنم که گروه بانک توسعه اسلامی باید جهت گیری استراتژیک خود را مجدداً طوری تنظیم کند تا به طور مؤثر به چالش های توسعه ای مختلف پیش روی کشورهای عضو توجه کند.
وزیر امور اقتصادی و دارایی تاکید کرد: نسخههای اصلاح شده آتی استراتژی گروه بانک توسعه اسلامی مانند همیشه باید سیاستهای اصلاحی مؤثر را مجدداً فرموله کنند و اصل حکمرانی و تضمین پایداری مالی اقتصادی و زیست محیطی را به گونه ای که بر چالشها غلبه کنند، تقویت کنند.
خاندوزی پیشنهاد کرد که سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه راهحلهای فین تک (فناوری مالی) تأمین مالی اسلامی برای بهبود دسترسی به خدمات مالی و دستیابی به بستری برای تسهیل مبادلات مالی بین کشورهای اسلامی به دلیل مزایای زیاد آن به صورت جدی مورد توجه بانک قرار گیرد.
وی ادامه داد: بیتردید گروه بانک توسعه اسلامی به عنوان یک بانک پیشرو در امت اسلامی قادر خواهد بود که نقش اساسی ایفا کند و جمهوری اسلامی ایران نیز با به اشتراک گذاشتن دانش و تجربیات خود آمادگی خود را برای همکاری با بانک و کشورهای عضو اعلام میدارد.
وی در پایان با قدردانی از رفتار حرفهای گروه بانک توسعه اسلامی ابراز امیدواری کرد که بانک با استفاده از ابتکار و حسن نیت کارکنان و کشورهای عضو به اهداف ارزشمند خود یعنی همبستگی و شکوفایی دست یابد.
دیدار وزیر اقتصاد کشورمان با وزیر مالیه عماندر دیدار وزیر اقتصاد عمان با سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران هر دو کشور بر تجدید تفاهم نامه های مشترک گمرکی و سرمایه گذاری بین دو کشور تاکید و قرار شد لیستی از علاقمندان سرمایهگذاری کشور عمان برای ورود به بازار ایران نیز تهیه و به تهران ارسال شود.
در دیدار دوجانبه سعید بن محمد الصقری وزیر اقتصاد عمان با سید احسان خاندوزی، وزیر اموراقتصادی و دارایی جمهوری اسلامی ایران در ریاض بر تجدید توافقنامه های گمرکی و سرمایه گذاری بین دو کشور تاکید شد.
در این دیدار خاندوزی ضمن استقبال از علاقمندی کشور عمان برای همکاری دو جانبه و مشترک بین تهران و مسقط از پیگیری هایی که بعد از سفر پادشاه عمان به ایران انجام شد، ابزار رضایت کرده و علاقمندی جمهوری اسلامی ایران را برای تجدید تفاهمنامه های مشترک بین دو کشور در حوزه های گمرکی و سرمایه گذاری اعلام کرد.در عین حال، مقرر شد که دولت عمان لیستی از سرمایهگذاران علاقمند به سرمایهگذاری در ایران را در هفته آینده به ایران ارسال و همچنین موانع سرمایهگذاری مشترک بین دو کشور نیز برطرف شود.
همچنین قرار شد، در اولین فرصت، کمیته مشترک و دو جانبه هر دو کشور در موضوعات تکنیکی همکاری ها تشکیل و در اولین سفر وزیر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران به مسقط این مسئله نیز نهایی شود.
در ادامه سعید بن محمد الصقری، وزیر اقتصاد عمان نیز با ابراز رضایت از علاقمندی کشورش برای تحکیم رابطه با جمهوری اسلامی ایران ابراز علاقمندی کرده و بر تسریع در عملیاتی و اجرایی شدن تفاهمنامههای بین دو کشور نیز تاکید کرد.
در سفر سلطان عمان به ایران یک توافق نامه حوزه سرمایهگذاری به عنوان کمیته مشترک سرمایهگذاری بین دو کشور به امضا شد و هر دو کشور برای توافق نامه حمایت از سرمایهگذاری به توافق رسیدند و پس از طی مراحلی در مجلس عمان به امضای دو طرف نیز رسید.
کد خبر 749162